6 hướng dẫn vệ sinh, khử khuẩn để phòng, chống dịch

Covid-19

AN NHIĐịa chỉ email này đang được bảo vệ từ spam bots. Bạn cần bật JavaScript để xem nó.

(HNMO) – Ngày 20-3, Bộ Y tế đã xây dựng và đưa ra 6 hướng dẫn vệ sinh, khử khuẩn phòng, chống dịch Covid-19. Hướng dẫn dành cho gia đình; người cách ly tại nhà, nơi lưu trú; tại chung cư, khu tập thể, khu nhà hoặc chung cư cho thuê; tại trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, khu du lịch (khu dịch vụ); tại nơi làm việc; tại trường học.

Nguồn tin: http://www.hanoimoi.com.vn

TS Nguyễn Quốc Thục Phương: Nắng nóng mùa hè có giết được virus gây bệnh COVID-19 không?

TS Nguyễn Quốc Thục Phương | 23/03/2020 09:25

Dù thế nào thì vẫn có thể hi vọng rằng hệ thống y tế của nước ta sẽ không bị quá tải đột ngột và vỡ trận như Vũ Hán (Trung Quốc) hoặc Ý nếu tất cả mọi người cùng đồng lòng thực hiện các biện pháp chống dịch.

LTS: Khi dịch bệnh Covid-19 đã lan tràn khắp thế giới, cùng với các nhận xét cho rằng bệnh gây ra do chủng virus mới này có nhiều biểu hiện triệu chứng giống với cúm mùa, một câu hỏi tiềm ẩn niềm hy vọng lớn được đặt ra là liệu con virus này có bị suy yếu và giết chết vì nắng hè, tương tự các loài virus đã được biết đến hay không?

Trân trọng giới thiệu bài phân tích của TS Nguyễn Quốc Thục Phương, Chuyên viên nghiên cứu về đáp ứng miễn dịch tại Trung tâm Y tế Đại học Rochester, bang New York, Mỹ.

Có một hiện tượng đã được công nhận từ 2.500 năm trước bởi Hippocrates và Thucydides nhưng đến nay vẫn chưa được chú ý nhiều lắm: Nhiều loại bệnh truyền nhiễm có tính theo mùa (phổ biến hơn vào một mùa cụ thể). Tuy nhiên, câu giải thích cho hiện tượng này đột nhiên trở nên cấp bách hơn khi toàn thế giới đang đối mặt với đại dịch COVID-19.

SARS-CoV-2, loại virus gây bệnh COVID-19, tính đến hết 22/3/2020 đã lây nhiễm cho hơn 304.000 người trên toàn cầu (số liệu thống kê được), hơn 12.000 người chết. Một số người lạc quan hy vọng nó sẽ giống cúm và giảm dần khi mùa hè đến ở vùng ôn đới của Bắc bán cầu, nơi hiện có khoảng một nửa dân số thế giới sinh sống. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần bày tỏ hy vọng đó. Tại Việt Nam, những ca bệnh được phát hiện đến nay chưa lây lan thành cụm dịch lớn (dù có thể nguyên nhân chủ yếu là do những biện pháp cách ly tức thời hữu hiệu của Việt Nam).

Chúng ta đã biết được những gì về COVID-19 và những virus gây dịch bệnh tương tự? Liệu virus SARS-CoV-2 có giảm đi khi hè đến? Chúng có biến mất hoàn toàn hay không?

Bệnh dịch do virus rất đa dạng, bùng phát theo mùa hoặc tồn tại quanh năm

Trong hình bên dưới, dựa trên hồ sơ sức khỏe của liên bang và tiểu bang Hoa Kỳ, mỗi bong bóng đại diện cho tỷ lệ phần trăm các trường hợp hàng năm xảy ra trong mỗi tháng. (Dữ liệu đã cũ vì nhiều bệnh đã biến mất sau khi tiêm chủng được thực hiện rộng rãi.)

Nhiều giả thuyết đã được đưa ra để giải thích cho tính mùa vụ của các dịch bệnh này. Ví dụ như mối quan hệ giữa mầm bệnh, môi trường và hoạt động của con người. Chẳng hạn, cúm thường hoành hành vào mùa đông vì các yếu tố như độ ẩm, nhiệt độ môi trường thuận lợi.

(Xem thêm tại đây, mọi người thường sinh hoạt trong nhà nên ở gần nhau hơn; hoặc thay đổi chế độ ăn uống và liều lượng vitamin D thu nhận).

Martinez cũng đang nghiên cứu một lý thuyết khác: Hệ thống miễn dịch của con người có thể thay đổi theo mùa, trở nên đề kháng tốt hơn hoặc dễ bị nhiễm trùng tuỳ vào mức độ ánh sáng mặt trời cơ thể chúng ta nhận được. Hiểu nôm na rằng cơ thể có sức đề kháng yếu hơn vào mùa lạnh do thiếu nắng.

Nhiệt độ và độ ẩm không khí được cho là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự lây nhiễm theo mùa của virus

Có hai nhóm virus chính:

• Một nhóm (non-enveloped virus) có vật liệu di truyền được đóng gói bên trong lớp vỏ protein (gọi là capsid).

• Nhóm khác (enveloped virus như hình minh họa) có lớp vỏ ngoài được làm từ chất béo do chúng sử dụng lớp màng tế bào của vật chủ khi thoát ra.

Vòng đời của virus có vỏ ngoài (Hình vẽ có chỉnh sửa từ sách Nấu ăn thông minh – Tác giả Nguyễn Quốc Thục Phương)

Neal Nathanson, một nhà virus học danh dự tại Đại học Y khoa Perelman thuộc Đại học Pennsylvania, cho rằng khả năng tồn tại của virus bên ngoài cơ thể con người (ví dụ trong các giọt bắn) là rất quan trọng.

Virus có vỏ ngoài thường mỏng manh hơn và dễ bị tổn thương trước các điều kiện bất lợi, bao gồm, nhiệt mùa hè và độ ẩm không khí. Cúm và các coronavirus, bao gồm SARS-CoV-2 đều là virus có vỏ ngoài.

Tác giả bài viết - TS Nguyễn Quốc Thục Phương, chuyên viên nghiên cứu về đáp ứng miễn dịch tại ĐH Rochester, New York, Mỹ

Một nghiên cứu năm 2018 trong tạp chí Science Report cho kết quả giống với nhận định của Neal Nathason. Nhà virus học Sandeep Ramalingam tại Đại học Edinburgh và các đồng nghiệp đã phân tích đặc tính theo mùa của 9 loại virus. Theo ông Ramamam, virus có vỏ ngoài thường có tính theo mùa rất rõ ràng.

Ví dụ, RSV và cúm đạt đỉnh dịch trong những tháng mùa đông. Cả hai đều chỉ lây lan mạnh trong khoảng 4 tháng lạnh mỗi năm.

Trong khi đó, rhinovirus (virus phổ biến nhất gây cảm lạnh thông thường bên cạnh các chủng coronavirus), thuộc nhóm không có vỏ ngoài. Sự lây lan của chúng không phụ thuộc vào thời tiết lạnh và đạt cực đại khi trẻ em trở lại trường sau kỳ nghỉ hè và mùa xuân.

Độ ẩm không khí (hiểu đơn giản là lượng hơi nước có trong không khí) cũng được cho là ảnh hưởng mạnh đến sự tồn tại và lây nhiễm bệnh của các virus có vỏ ngoài.

Độ ẩm tuyệt đối giảm mạnh vào mùa đông, vì không khí lạnh giữ ít hơi nước hơn mùa hè. Nghĩa là vào mùa đông, khi không khí khô hơn thì virus hoạt động mạnh hơn.

Nắng nóng mùa hè có giết được virus gây bệnh COVID-19 như các virus theo mùa khác không?

SARS-CoV-2 là virus có vỏ ngoài, nên liệu chúng có sẽ chết đi nhanh hơn vào mùa xuân và mùa hè, khi trong không khí có nhiều hơi nước hơn (độ ẩm tuyệt đối và tương đối tăng lên) hay không?

Hai loại virus gần với SARS-CoV-2 nhất là SARS và virus gây hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS), không đưa đủ manh mối cho chúng ta. SARS xuất hiện vào cuối năm 2002 và bị loại trừ hoàn toàn vào mùa hè năm 2003 thông qua các nỗ lực ngăn chặn mạnh mẽ. MERS thỉnh thoảng chuyển từ lạc đà sang người và đã gây ra dịch bệnh trong bệnh viện, nhưng không bao giờ lây truyền từ người sang người như COVID-19. Cả hai loại đều không lưu hành đủ lâu và trên quy mô đủ rộng để ta có thể theo dõi đặc tính theo mùa của chúng.

Bốn loại coronavirus khác (thường gây cảm lạnh và các bệnh về đường hô hấp ở người) tiết lộ cho ta biết nhiều hơn, dù trình tự gien của chúng ít giống với SARS-CoV-2 hơn. Trong một bài báo năm 2010, nhà nghiên cứu sinh học phân tử Kate Templeton tại Đại học Edinburgh đã phân tích 11.661 mẫu thử từ hệ hô hấp được thu thập từ năm 2006 đến 2009. 

Kết luận được đưa ra là bốn loại coronavirus này có đặc tính theo mùa như bệnh cúm.

Một nghiên cứu (chưa qua kiểm duyệt của chuyên gia) được công bố trong tuần này kết luận rằng việc lây nhiễm COVID-19 liên tục trong cộng đồng dường như chỉ xảy ra ở các dải vĩ tuyến cụ thể trên toàn cầu có nhiệt độ từ 5°C đến 11°C và độ ẩm tương đối 47% đến 70%.

Như vậy, hiện vẫn chưa có chứng cớ chắc chắn về việc COVID-19 có đặc tính theo mùa như một số loại virus gây bệnh dịch ở người khác hay không.

Dù giả sử COVID-19 có đặc tính lan truyền theo mùa, thì theo nhận định của các chuyên gia, khả năng COVID-19 biến mất hoàn toàn khi mùa hè đến ở Bắc bán cầu là rất thấp.Bởi vì cần có sự cân bằng giữa các yếu tố môi trường và mức độ miễn dịch của cộng đồng.

Các coronavirus khác đã có từ lâu, vì vậy một bộ phận dân số đã có khả năng miễn dịch, giúp hạn chế phát tán các virus này trong điều kiện không thuận lợi. Thế nhưng điều này khó có thể áp dụng cho COVID-19.

Mặc dù sự lây lan COVID-19 có thể giảm nhiều vào mùa hè, nhưng nếu có đủ người nhạy cảm trong cộng đồng, virus này vẫn có thể truyền từ người sang người và lưu hành trong một thời gian dài.

Tuy nhiên, dù COVID-19 có thể sẽ không hoàn toàn biến mất, nhưng việc lây lan theo mùa của COVID-19 (nếu có), vẫn có thể mang lại hi vọng rằng hệ thống y tế của nước ta sẽ không bị quá tải đột ngột và vỡ trận như Vũ Hán (Trung Quốc) hoặc Ý nếu tất cả mọi người cùng đồng lòng thực hiện các biện pháp chống dịch.

Độ ẩm không khí là gì?

Có hai khái niệm về độ ẩm không khí thường được sử dụng:

• Độ ẩm tuyệt đối (absolute humidity) là hàm lượng hơi nước tính trong một đơn vị thể tích không khí (ví dụ gam trên mét khối, g/m3). Độ ẩm tuyệt đối thay đổi khi áp suất không khí thay đổi, do đó thường được dùng trong hoá học kỹ thuật và ít thông dụng hơn trong cuộc sống hàng ngày.

• Độ ẩm tương đối (Relative Humidity hay RH) là chỉ số cho biết lượng hơi nước trong không khí ở một nhiệt độ xác định so với lượng hơi nước không khí có thể chứa tối đa ở cùng nhiệt độ đó, thể hiện theo dạng (%). Nói đơn giản hơn, khi độ ẩm tương đối đạt 100% (hơi nước bão hoà), lượng hơi nước trong không khí đã đạt đến mức tối đa có thể tại nhiệt độ đó. Nếu tiếp tục thêm hơi nước vào, sẽ có hiện tượng hơi nước ngưng tụ và biến đổi thành giọt hơi nước to hơn, sương mù hoặc mây. Độ ẩm tương đối thường được dùng trong dự báo thời tiết.

Trong một bài báo năm 2010 trên PLOS Biology, Shaman và nhà dịch tễ học Marc Lipsitch của Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan báo cáo: Việc giảm độ ẩm tuyệt đối giải thích rõ hơn sự khởi phát của dịch cúm ở Hoa Kỳ so với nhiệt độ hoặc độ ẩm tương đối.

* Bài viết lược dịch từ bài báo được trích dẫn và có bổ sung thêm ý kiến của tác giả. 

Tài liệu tham khảo:

https://www.sciencemag.org/news/2020/03/why-do-dozens-diseases-wax-and-wane-seasons-and-will-covid-19

https://congngheviet.com/khong-khi-la-gi-neu-noi-100-no-co-nghia-la-khong-khi-da-tro-thanh-nuoc-hay-khong/

Nguồn tin: https://soha.vn/

Gần 1700 điểm bán khẩu trang vải kháng khuẩn tại Hà Nội, TP.HCM

H.Bình | 23/03/2020 09:16

Bộ Công Thương cho biết người dân có thể đến hệ thống siêu thị Vinmart, Co.op Mart, Aeon… để mua các loại khẩu trang vải kháng khuẩn chất lượng với giá hợp lý.

Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) vừa công bố danh sách các điểm bán khẩu trang vải kháng khuẩn phòng chống Covid-19 do doanh nghiệp dệt may Việt Nam sản xuất tại một số thành phố và các tỉnh như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Dương, Cần Thơ, Bình Thuận và Ninh Thuận.

Theo đó, Hà Nội có 830 cửa hàng thuộc chuỗi Vinmart, 6 cửa hàng Co.opmart, 3 siêu thị thuộc hệ thống MM Mega Market, 18 cửa hàng thuộc chuỗi siêu thị BRG và 2 siêu thị Aeon.

TP.HCM có 841 cửa hàng, siêu thị thuộc chuỗi Vinmart, 3 siêu thị thuộc hệ thống MM Mega Market, siêu thị Aeon Tân Phú, 36 siêu thị thuộc hệ thống Co.opmart.

Trong khi đó, người dân Đà Nẵng có thể mua các loại khẩu trang vải tại hệ thống siêu thị, cửa hàng Vinmart, hệ thống Co.opmart và MM Mega Market.

Tại một số địa phương khác Hải Dương, Cần Thơ, Bình Thuận, Ninh Thuận, khẩu trang vải kháng khuẩn, kháng nước, giọt bắn cũng được bán tại các cửa hàng tiện ích và siêu thị.

Liên quan đến mặt hàng khẩu trang, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh tuần này đã chủ trì buổi làm việc với các doanh nghiệp dệt may, doanh nghiệp phân phối để đánh giá năng lực sản xuất, cũng như khả năng cung ứng khẩu trang ra thị trường trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.

Chia sẻ tại buổi làm việc, ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam khẳng định, năng lực sản xuất khẩu trang của các doanh nghiệp dệt may hoàn toàn có thể đáp ứng tốt nhu cầu của thị trường.

Tuy vậy, theo ông Cẩm, doanh nghiệp sản xuất đang rất lo khâu đầu ra, nên cần sự vào cuộc của doanh nghiệp phân phối và các cơ quan quản lý nhà nước. "Doanh nghiệp luôn sẵn sàng chia sẻ cùng cộng đồng để chung tay phòng chống dịch. Tuy nhiên, nỗi lo về đầu ra cho sản phẩm khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn", ông Cẩm nói.

Theo đại diện Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), thời gian qua, Bộ Công Thương có nhiều hoạt động kết nối cung - cầu để đảm bảo các hệ thống phân phối lớn ổn định, nhằm đáp ứng nhu cầu tăng cao của người dân trong mùa dịch.

Theo đó, Vụ Thị trường trong nước kết nối các hệ thống phân phối bán lẻ lớn như Vincommerce (chuỗi cửa hàng Vinmart, Vinmart+), Big C, MM Mega Market, AEON, BRG Retail với các doanh nghiệp sản xuất khẩu trang vải.

Đồng thời đề nghị các doanh nghiệp phân phối nghiên cứu chủ động tăng đặt hàng khẩu trang vải trước diễn biến dịch bệnh, nhằm đáp ứng đủ nhu cẩu khẩu trang của người dân cho phòng chống dịch bệnh.

Theo số liệu tổng hợp từ Saigon Coopmart, Big C, Vincommerce (Vinmart, Vinmart+), BRG Retail, MM Mega Market, dự kiến khẩu trang cung ứng ra thị trường từ 15/3-31/3 là hơn 23 triệu chiếc, tăng 13 triệu chiếc. Kế hoạch từ 31/2 đến 15/4 sẽ cung ứng ra thị trường thêm gần 9 triệu chiếc nữa.

Nguồn tin: https://soha.vn/

Những việc cần làm khi bị sốt, ho, đau họng, khó thở

Bộ Y tế hướng dẫn những việc cần làm khi bị sốt, ho, đau họng, khó thở để giúp người dân phương pháp để phát hiện và dự phòng bệnh COVDI-19 sớm nhất.

Tính đến nay, tại Việt Nam đã ghi nhận 61 trường hợp mắc bệnh COVDI-19, trong đó đã có 16 trường hợp khỏi bệnh và ra viện.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho hay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống dịch COVID-19, Bộ Y tế tiếp tục khẩn trương triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch khẩn cấp.

Đó là các hoạt động chính như: Ban hành văn bản chỉ đạo việc tổ chức, cách ly người nhập cảnh đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ có dịch COVID-19 bao gồm các nước thuộc khu vực Schengen, Vương quốc Anh và Trung Quốc, Hàn Quốc và Iran…

Bộ Y tế cũng đã có công điện gửi các Bộ Quốc phòng, Công an, Ngoại giao, Giao thông vận tải và Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố đôn đốc việc thực hiện nghiêm khai báo y tế điện tử tại các cửa khẩu...

Dự báo số trường hợp mắc bệnh sẽ tiếp tục tăng trong những ngày tới. Vì vậy, người dân cần nắm rõ các biểu hiện để phát hiện bệnh kịp thời.

Vì vậy, Bộ Y đã tế hướng dẫn "Những việc cần làm khi bị sốt, ho, đau họng, khó thở" giúp mọi người các cách thức để phát hiện và dự phòng bệnh COVDI-19 sớm nhất.

Trong tình hình dịch bệnh như hiện nay, người dân khi có các biểu hiện (sốt, ho, đau họng, khó thở) cần báo ngay cho đường dây nóng các cơ sở y tế gần nhất, đường dây nóng Bộ Y tế 1900 9095 hoặc 1900 3228 để được hướng dẫn, tư vấn và theo dõi sức khoẻ./.

Thùy Giang (Vietnam+)

Nguồn tin: https://www.vietnamplus.vn